D Brandnetel

KRUID VAN DE MAAND: BRANDNETEL

       Kleine en grote brandnetel.

Urtica dioica familie: Urticareae

Een krachtpatser de brandnetel, je kunt wel zeggen; het boegbeeld van de eetbare wilde planten want wie kent   het niet? Brandnetelkaas is heel gewoon, of brandnetelsoep, een heel klein beetje vreemd maar. Brandnetels worden al duizenden jaren gebruikt als voedingsmiddel en medicijn.

  • Blad grote brandnetel
  • In de keuken met fluitenkruid en zevenblad
  • Buiten in het water wassen

De naam “Urtica” is afgeleid van het Latijnse “Urere” dat “branden ” betekend. “Netel” zou afkomstig zijn van het Angelsaksische “noeld” wat naald betekend en verwijst naar het feit dat de plant prikt als een naald. Of naar het feit dat er ooit ook garen van gemaakt werd,  om mee te naaien.

In het oude Egypte werd het gebruikt tegen gewrichtsontsteking en spit. De Romeinen namen het mee op hun tochten naar West-Europa om hun pijnlijke rug en vermoeide benen mee te behandelen, ze sloegen de prikkende netels tegen het lijf. Het zou goed zijn voor de doorbloeding en ook tegen kou en pijn maar zeker werkt het als afleiding (contra-irritants) want ja, stel je eens voor, je benen slaan met brandnetels dan ben je wel even afgeleid ja… J

Het werd ook op deze manier gebruikt in behandelingen door Native Amerikaans en in Rusland is het gebruik er ook nog steeds. En alhoewel de brandnetel uitwendig heftige allergische reacties kan veroorzaken werkt het inwendig juist als onstekingsremmer bij allergieën.

Brandnetels versterken, voeden en ondersteunen het hele lichaam en het afweersysteem. Deze plant is een van de rijkste leveranciers van chlorofyl! Ze bevatten veel antioxidanten en vitaminen en mineralen.Brandnetels zijn echt “superfood van eigen bodem”!

Pluk alleen jonge brandnetels en dan de toppen dus de bovenste 3 blad paren. Maak je er stamppot of quiche van, blancheer ze dan eerst kort. Brandnetels zijn super geschikt voor verse kruidenthee, overgiet ze met gekookt water en laat 5 minuten trekken. Voor aftreksels van brandnetel voor cosmetische doeleinde; overgiet een bak vol toppen met water even van de kook af, laat een uur staan en giet vervolgens door een zeef in schoon gemaakt uitgekookte flessen.

Grote Brandnetel

Overblijvend, tweehuizig kruid uit de familie van de Brandnetelachtige (Urticaceae).

De vruchten zijn eenzadige nootjes (ook eetbaar), de stegels en bladeren zijn rijkelijk voorzien van giftige brandharen (als bescherming tegen vraat). Bloeitijd: juni -september.

Verzamel van de brandnetel de toppen. Dit kan het hele jaar door, maar het voorjaar t/m mei is de periode dat de brandnetel nog jonge toppen heeft en in overvloed groeit. Pluk dan ook in deze maand een mooie hoeveelheid brandnetel toppen en leg ze te drogen zodat je altijd een voorraadje van deze superfood in huis hebt! Voor de rest van het jaar geld plukken voor de bloei en als er gemaaid is komen ze netels gewoon weer vers op.

Inhoud stoffen:

  • Looistoffen
  • Bitterstoffen
  • kiezel en mierenzuur, citroen en appelzuur
  • slijmstoffen
  • provitamine A
  • vitamine C (relatief hoog gehalte)
  • chlorofyl (fytol, component vitamine E en K)
  • acetylcholine
  • histamine (in het sap van de brandharen)
  • Mineralen: Fe, Ca en P

Geneeskrachtige toepassingen:

Bij aandoeningen van de urinewegen en ademhalingsorganen, maag en darmcatarres met koliek. Gewrichtsreuma, suikerziekte en andere stofwisselingen stoornissen. Werkt vocht en urinezuur afdrijvend. Volgens de literatuur zou brandnetel de vorming van rode bloedlichaampjes bevorderen. Bloed, en lymfe zuiverend. Ontzurend, helpt nierstenen te voorkomen.

Zoals al gezegd is het een oud volksgeneeswijze om met de netels op pijnlijke en reumatische lichaamsdelen te slaan. Ook werden er van brandnetels pleisters en kompressen gemaakt om op pijnlijke plek te leggen. Tegen zweren en bij reumatische klachten. Ook zou het zelfs in minnedrankjes verwerkt zijn. Als algemeen versterkend tonicum. Al in de middeleeuwen werd het gebruikt als voorjaars reiniger voor het lichaam.

Er wordt ook tinctuur gemaakt van brandnetel, dit alcoholische aftreksel wordt gebruikt bij klachten als boven omschreven maar dan drie keer per dag een aantal druppels. De tinctuur wordt dan ook gemaakt van de hele plant met de wortel. Een alcoholisch aftreksel van de brandnetel wortel in combinatie met Maarts Viool, Kruidvlier een Klis wordt aanbevolen als haargroeimiddel.

Kleine brandnetel

Ook de kleine brandnetel die je minder in het wild tegen komt is geneeskrachtig met dezelfde eigenschappen. In de literatuur wordt meest verwezen naar de grote brandnetel.

 

Brandnetelzalf

Ook een oud recept om zelf te maken en waarvan met recht gezegd kan worden dat je de kwaal met de kwaal kunt bestrijden is Brandnetelzalf!

Zo helpt bijvoorbeeld de brandnetelzalf bij pijn en “brand” door brandnetels steken! Bij lichte brandwonden. Bij zonnebrand. Bij huidirritatie van insecten. En helpt ze ook bij een schrale huid.

Recept van Brandnetelzalf:

  • 1 dl amandelolie of kokosboter
  • 1 kop verse fijngeknipte brandnetels of een ruim halve kop fijne gedroogde brandnetel
  • 1 grote en 1 kleine pan die je in elkaar kunt zetten om au bain-marie op te warmen
  • een zeef met een schone doek of theedoek
  • 5 a 10 gram bijenwas

Was de brandnetels en maak ze droog, knip ze en doe ze in het kleinste pannetje, doe de amandelolie of kokosboter erbij. Wil je meer hoeveelheid dan het recept, vermeerder gewoon de hoeveelheden.

Zet de pannen in elkaar en vul de onderste pan met een laagje water en zet de kleine pan erin. Au bain-marie. (zorg dat er geen water in de bovenste pan komt) Verwarm het water maar laat niet koken. Laat het ca. 2 minuten flink warm worden (niet koken) zet dan het vuur lager.

Dan zet je een deksel op de pan en laat je het onder af en toe roeren een uur trekken op een laag pitje op een vlamverdeler of gewoon op een theelichtje.

Na twee uur zeef je dit mengel door een zeef met een fijne doek erin. Verwarm dan de amandelolie nog heel zachtjes en voeg de bijenwas toe tot deze is gesmolten. Roer goed door en laat afkoelen. Bewaar in potjes van donker glas.

Plak er altijd een labeltje op met de naam en de datum. Voor in je EHBO-kastje!

Brandnetel is ook een belangrijke waardplant

voor verschillende vlinders die hun eitjes

daarop afzetten!

 

Brandnetel Superfood!

Ja zeker, brandnetel is supergezond. Ik durf te wedden dat als de brandnetel ver in het buitenland groeide en daar door de lokale bevolking als krachtvoedsel werd gegeten, dat dan tal van fabrikanten, importeurs en winkels er een handeltje in waren begonnen. Maar helaas… voor hun… is de brandnetel een superfood die gratis en voor niets zo vlak bij ieders huis te plukken is. De brandnetel groeit in overvloed misschien wel omdat wij hem zo nodig hebben!

Recept: Brandnetel smoothie:

  • 3 jonge brandnetel toppen
  • 1 banaan
  • 1 eetlepel havervlokken
  • paar druppels citroensap
  • honing of agavesiroop naar smaak
  • 1 kop haver-soja-amandel of gewone melk.

Doe alles in de blender en mix, fijne groene gezonde smoothie!

Recepten met brandnetel zijn legio, denk maar aan brandnetelsoep, thee, brandnetelkaas, de fransen maken graag brandnetel pannenkoeken, brood, etc…

Waar is brandnetelthee goed voor?

In het voedsel van tegenwoordig zitten vaak veel stoffen die ons lichaam verzuren. Het lichaam is dagelijks hard bezig om deze zuren op te ruimen.

Brandnetel is een grote hulp om de overdaad aan zuren op te ruimen zodat ze ons lichaam kunnen verlaten. Dit is dan ook wat je ook doet met een voorjaarskuur. Datgene dat niet goed is uit het lichaam weg laten gaan. En dat wat juist goed is mag toegevoegd worden.  

Als dosis voor een reinigingskuur wordt geadviseerd dagelijks 2 tot 3 glazen brandnetelthee te drinken, voor een periode van max. 2 tot 4 weken.

LET OP:  Omdat brandnetelthee ook vocht afdrijvend werkt is het van belang om veel extra water te drinken. Om aan te vullen, maar ook om de vrijkomende afvalstoffen snel af te voeren.

Voor degene die shampoos uit de winkel mijden, van brandnetel worden diverse afkooksels gemaakt om te gebruiken als haarspoeling ook en vooral voor brunettes maar ook voor behandeling van de hoofdhuid. Verderop nog diverse recepten met de brandnetel.

Brandnetelthee het hele jaar rond

Kruiden drogen voor de thee:

Deze maand is een goede tijd om te plukken en te drogen.

Op dit moment zit er volop energie in de plant en natuurlijk veel belangrijke stoffen als vitaminen en mineralen. Dus nu is de tijd om te plukken en te drogen.

Pluk jonge, mooie, gave toppen op een mooie droge dag. Bewaar ze onderweg in een katoenen zak of rieten mandje. Leg ze thuis in een donkere ruimte, bijvoorbeeld op zolder, te drogen op (gaas) doek.

Je kunt hiervoor frames maken en bespannen met doek maar je kunt ook een doek, vitrage bijvoorbeeld spannen tussen twee kasten o.i.d. Leg de bladeren verspreid op het doek en laat deze binnen 7 dagen drogen. Zorg dat de ruimt geventileerd is dus dat de lucht vrij kan stromen om goed te drogen.

Als de bladeren droog zijn doe je ze in potten of papieren zakken met een etiket met de naam en datum erop.

Bewaar ze ook donker. Maak de bladeren niet te fijn voor je ze in de potten doet maar gebruik grove stukken.

Op deze manier kun je ook andere kruiden drogen om te bewaren als thee. Zoals je nu in de natuur kunt vinden: Meidoorn, Hondsroosjes, Lindeblad en Vlierbloesem. Over de Vlier de volgende maand meer!

 

Magie:

Ten slotte nog een mooi oud gebruik met de brandnetel.

In natuurreligies staat de brandnetel voor bescherming, geen wonder ook. Ik ken geen andere plant dan de brandnetel die zichzelf dusdanig goed beschermd zodat hij wijd en breed verspreid is. Met zijn prikkende brandharen en zijn waardevolle stoffen is hij een beschermer van mens en dier.

In oude gebruiken werd de brandnetel gebruikt om bezweringen en spreuken kracht bij te zetten. Lage energieën zouden er niet van gediend zijn. Een bosje brandnetel aan de deur van je huis biedt bescherming tegen het kwaad. Ook werd brandnetel gedroogd en als rookbundel gebrand met bijvoet, tijm en salie om ruimtes te reinigen van bacteriën, na ziekte of dood en tegen kwade energieën.

Je kunt jezelf er mee behandelen het kan je aura en je chakra’s opschonen. Brandnetels in het vuur werpen om gevaar op afstand te houden en je maaltijd te zegenen.

Een amulet van brandnetel werd gedragen om jezelf te beschermen tegen ziekte.

En dat laatste lijkt mij een mooi natuur -moment!

Dit ritueel gaan we doen op de laatste praktijkdag in mei!

DOEN: Pluk een aantal brandnetelblaadjes, vouw ze op tot een klein pakketje, draag dit pakketje bij je op je lichaam. Doe het in een zakje met een touwtje er om of in een amulet misschien of maak er wat moois van en draag het gewoon in je zak mee!

Aantekening: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………