Categorie archief: recepten

Teunisbloemwortel en rozetten

doen, kruiden, recepten, wildplukken

Teunisbloemen zijn echte inheemse bloemen en ze zijn er in verschillende soorten en maten. De bloemen bloeien s ’nachts en worden dan ook bestoven door insecten. Het is een waardplant voor de Teunisbloempijlstaart en Groot avondrood bijvoorbeeld, nachtvlinders die in het donker tot leven komen. Ook is het waardevol om de plant als ze eenmaal is uitgebloeid te laten staan om de zaden te oogsten, de zaden bevatten vetzuren waaronder gammalinoleenzuur, GLA is een onverzadigd omega-6 vetzuur. De plant heeft zoveel zaden nodig om zich in stand te houden dus houd er rekening mee dat je genoeg over laat aan de plant om uit te zaaien. Ook voor kleine vogels zijn de zaden een voedzame maaltijd!

In de wildebloementuin staan nu veel uitgebloeide Teunisbloemen en sommige zijn echt hoog geworden, ik laat ze lekker staan, sommige mensen vinden het niet mooi maar de natuur is er blij mee! En ik zou willen zeggen bekijk de zaad-hulzen van de bloemen eens, het zijn bijzondere organische vormen!

Ook het blad van de Teunisbloem is eetbaar net zoals de bloemen en rozetten. Het is een tweejarige plant, dus in het eerste jaar komt er een rozet met wortel, in de tweede jaar groeit ze uit tot de bloem. Zowel de rozetbladeren als de jonge stengelbladeren zijn rauw eetbaar, je kunt ze ook roerbakken, in de quiche doen, soep of stamppot. De wortel is echt lekker en zowel als de bloemen rijk aan slijmstoffen.

Zoek rozetten, let op een mooi groot exemplaar, in mijn eigen tuin zie ik ze groeien in bakken en op plekken waar ik ze niet wil hebben dus deze oogst ik in het eerste jaar. De bladeren zijn prima om te roerbakken, door pasta bijvoorbeeld. De wortel kun je koken, ook lekker in de soep, de nasmaak is iets pittig als peper of een beetje radijsachtig dus pas de hoeveelheid peper aan.

De zaden zijn supergezond, verzamel ze op een droge dag in het najaar, keer de toppen eenvoudig om en vang de zaadjes op in een brede bak. Haal het vuil en andere dingentjes er uit of doe ze door een grove zeef. Rooster de zaadjes lichtjes in een droge koekenpan. Als ze afgekoeld zijn bewaar je ze in een potje of blik. Superfood van eigen bodem dus!

Teunisbloemen worden ook gekweekt voor de olie, teunisbloemolie is zeer heilzaam voor de huid. Wordt o.a. aangeraden om zwangerschapsstriemen te voorkomen, elke dag je buik mee insmeren!

22-jpg

Smeerwortel

cosmetisch, kruiden, recepten, wildplukken, ,

Deze mooie inheemse plant heeft iedereen wel eens gezien maar als je er over begint dan vragen mensen hoe die er uit ziet. Kennelijk is het een plant die niet heel goed blijft hangen, maar dat is nadat je de anti-rimpel crème er van hebt gemaakt wel anders. Deze vergeet je echt niet meer.

De bijen zijn gek op smeerwortel en komen af op de nectar is de paarse bloempjes, soms zijn ze ook wel roze/ witachtig of zelfs blauw maar dat is meestal een verdwaalde cultivar. Smeerwortel (Symphytum officinale) is een vaste plant uit de ruwbladigenfamilie (Boraginaceae). En hij komt dus elk jaar weer terug op dezelfde pek. Al je de wortel gebruikt en je graaft hem uit, wat een lastige klus is want meestal zit hij muurvast in de modder. Laat dan altijd een stuk wortel zitten zodat hij toch weer uit kan groeien!

Aftreksels of olie van Smeerwortel wordt al eeuwen lang gebruikt als medicinaal middel bij kneuzingen en breuken en ook als EHBO. Het is een echt heler. Tegen littekenvorming ook zwangerschapsstriemen. Verzorgend voor de huid, tegen zwellingen. Werkt regenererend, bevorderd de groei van nieuwe huidcellen.  Bij reuma, jicht en pijn. chronische aandoeningen van gewrichten, als bij ontstoken spataders.

Inhoud stoffen

  • Looistoffen
  • Choline
  • Allantoïne (0.8 – 1 %)
  • Etherische oliën
  • Slijmstoffen
  • Kiezelzuur
  • Pyrrolizidine Allantoïne

Eigenschappen

Smeerwortel is werkzaam als vulneratief (wondhelendmiddel), slijmvormer, astringens (doet de bloedvaatjes samentrekken) en expectorans (hoestmiddel). Het in de plant aanwezige Allantoïne prikkelt beschadigd weefsel tot het vormen van nieuw granulatieweefsel en stimuleert ook de celdeling. Het gebruik van smeerwortel bij allerhande verwondingen en zweren vindt hierin zijn verklaring.

 

 

Recept Smeerwortelzalf

Ingrediënten voor ca. 100 ml zalf/balsem

  • 100 ml olie (olijf-, amandel- of zonnebloem)
  • 10 g bijenwas
  • 9 stukjes verse Smeerwortel (vingergroot) of ca. 150 g gedroogde Smeerwortel
  • 5 druppels tarwekiemolie
  • (Als je Smeerwortel oogst, let op dat je een gedeelte van de wortel laat zitten zodat de plant niet uitgeroeid is op die plek! <3)

Maak de verse Smeerwortel schoon en snijd hem in dunne plakjes. Doe de plakjes in een pannetje met de olie en verwarm deze au-bain-marie of opeen theelichtje totdat de olie warm wordt maar niet heet. Laat afkoelen. Herhaal deze stap nog twee keer. In totaal warm je dus 3 keer op. Zeef de olie door een fijne zeef, gaas of een zakdoek. Verwarm de gezeefde olie au-bain-marie weer op en voeg het bijenwas toe, roer even om tot het was is gesmolten en vul de olie in donkere glazen potjes van 30 ml, of 50ml. Op een koele en donkere plek is de balsem ca. een jaar houdbaar. De balsem blijft langer goed als je hem met een houten spatel uit het potje haalt. Ook zou je een paar druppel tarwekiemolie toe kunnen voegen voor de houdbaarheid. Smeerwortel alleen uitwendig gebruiken! De zalf dun drie mal daags op de pijnlijke plek aanbrengen.

Recept Smeerwortel antirimpel crème/balsem

  • 50 ml olie (amandel-, zonnebloem- olijf)
  • 5 verse Smeerwortel bladeren (middelgroot mooi groen)
  • ca 5 gram bijenwas
  • 5 druppels tarwekiemolie

Doe de olie met de bladeren in een maatbeker of blender. Mix ze met de staafmixer of in de blender tot pap. Zeef de olie in een pannetje en verwarm deze au-bain-marie tot ze heet wordt maar niet tegen de kook aan. Laat 5 minuten doorwarmen. Laat de olie afkoelen en doe deze vervolgens door een fijne zeef of een zeef bekleed met kaasdoek of een theedoek.  Verwarm nu de olie langzaam nog wat op met de bijenwas totdat de bijenwas is gesmolten. Klop de olie luchtig met een spatel en voeg ook de tarwekiemolie toe. Klop totdat ze is afgekoeld en het een luchtige crème is geworden. Verdeel de crème in donkere potjes. Gebruik binnen een jaar.

14627879_1232375790157312_572138030_n

Omgekeerde appelcake Tarte Tarin

kruiden, recepten, wildplukken, ,

Het is appeltijd! Tijd voor (wild geplukte) tartte tatin (omgekeerde appeltaart/cake) met appel en kruiden. Koop lekkere appeltjes bij de bio-boer of pluk ze in het wild of zoals ik van een verlaten boom waarvan de appeltjes op de grond vallen omdat niemand ze plukt.

  • ca. 600 gram appels
  • 150 gram boter
  • 100 gram palmbloesem suiker
  • snufje zout
  • halve theelepel wijnsteen bak zuur of bakpoeder
  • 100 gram speltmeel
  • 3 eieren
  • handje vol kruiden zoals munt, citroenmelisse citroenverbena, frambozen blad, teunisbloemen. springzaadbloemen etc…
  • halve citroen
  • eetlepel vanille aroma of vanillestokje uitschrapen

Schil de appels en snij deze in mooie kleine partjes. Beleg de bodem van een dichte vorm met 50 gram boter en strooi er een laagje suiker overheen. leg hierop een laag met de appelpartjes. Mix het deeg. Meng de boter met de suiker en het zout. Klop de eieren er een voor een bij. Meng dan het meel de kruiden en het aroma en het citroensap er door. (Ik maak zelf vanille aroma door uitgeschraapte vanillestokjes in een flesje met cognac te doen. Je laat het gewoon maanden trekken en vult het steeds aan met stokjes en cognac). Giet het cakebeslag op de appels en bak het geheel ongeveer 30 minuten op 180 graden!

Haal uit de oven, laat een paar minuten afkoelen en zet dan een schotel of bord op de cake. Houd goed vast met een theedoek er over en draai het geheel om. Haal meteen voorzichtig de vorm van de cake af en laat afkoelen.

14370141_1166869223374547_2671966675656902775_n

 

Meidoorn / Haagdoorn

kruiden, recepten, wildplukken, ,

Een prachtige “gewone” struikachtige boom die in het voorjaar bloeit met heerlijk geurende bloesem en in het najaar mooie rode besjes (niet gelijkend op de Rode bes) draagt. Meidoorn ook wel Haagdoorn genoemd en in veel oude kruidenboeken ook onder die naam te vinden is of onder de Latijnse naam: Crataegus Monogyna en behoort tot de familie van de Rosaceae.

Het schijnt dat Meidoorn al meer dan duizenden (10.000) jaren in onze omgeving groeit en wordt gegeten. Er zijn archeologische vondsten gedaan waarbij de zaden van de Meidoorn zijn gevonden. Alles van de Meidoorn is eetbaar en de struik is gelukkig vrij algemeen en zaait zich makkelijk uit in het wild, met dank aan de vogeltjes die de bessen ook lekker vinden. Dus onthoud bij het plukken van de bloesem of de bessen, minimaal 1 op 25 aanhouden, 1 voor jou 25 voor de natuur!

De blaadjes in het voorjaar zijn rauw eetbaar in de salade. De bloesem en het blad kan in de thee of drogen voor later gebruik. Ook kun je er olie van trekken, goed voor de bloedsomloop in het algemeen. Meidoorn is goed voor het hart en de doorstroming van bloed! De bessen in het najaar moet je eerst even proeven, als ze licht zoet en zurig smaken zijn ze goed om te plukken. Je kunt ze verwerken in gelei, jam of compote, meekoken en de pitjes verwijderen.

Je kunt er ook een soort ketchup van maken eentje met een klein beetje suiker en veel vitamine c! Ook de pitjes zijn eetbaar, je kunt ze drogen en vermalen tot meel en vervolgens verwerken in een brood of gebak recept.

Magie: Meidoorn werd in veel oude culturen vereerd, ga maar na, zo een mooie bloeiende en vruchtdragende boom is een dankbaar object. De bloesemtakken werden verwerkt in huwelijks boeketen en staan als je ze aan geliefde geeft voor liefde en trouw maar in huis zet je ze beter niet want dan gold het als een voorspeller van dood.

Recept: Meidoorn ketchup

  • 500 gram bessen
  • 300 ml azijn
  • 75gram suiker/honing/agavesiroop
  • zout (naar smaak)
  • 6 ml piment

 

Kook de bessen zachtjes ongeveer 15 minuten in de azijn. Druk dan het mengsel door een zeef of draaizeef. Doe het weer terug in de pan en voeg de rest van de ingrediënten toe. Verwarm nog eens. Bewaar in afgesloten gesteriliseerde flesjes.

©casanatura 2016

meidoorn

Vlierbessen – siroop

kruiden, recepten, wildplukken

De Vlier is een van de meest gebruikte bomen (soms meer struikachtig). In het voorjaar bloeit ze met prachtige bloesem schermen en van de vlier bladeren kun je een aftreksel maken voor pijnlijke plekken of bij zweren. De vlier heeft een krachtige antivirale en weerstand verhogende werking. In vroegere tijden werd de vlier als magische boom vereerd en het gebruikt van de vlier gaat ver terug van voor onze jaartelling.  Wees dus altijd respectvol naar de vlier, pluk zorgvuldig en niet te veel. En zie je de mogelijkheid om de vlier te stekken en te planten doe dat dan want van de vlier bomen kunnen er niet genoeg zijn!

Let op: de grootte grove vlierbes trossen waar veel groene bessen aan zitten (zo wie zo geen trossen met groene bessen) en die aan een groene of enkele stengel groeien, niet plukken! En niet rauw eten, eerst koken en pitjes er uit!

Hier nog een keer mijn recept voor medicinale vlierbessensiroop. 

Ca. 500 gram Vlierbessen na de pluk wassen dan van de steeltjes ritsen in een pan opzetten met een bodem water zodat de bessen net onder staan. Toevoegen naar smaak op een 500 gram bessen, fijngesneden: kleine gemberwortel (c.a. 70 gram), 2 kleine kurkuma worteltjes, (c.a. 50 gram), sap van 1 biologische citroen en een kaneelstokje. Gebruik honing of palmbloesem suiker (amanprana) of bio rietsuiker/ agavesiroop naar smaak. (c.a. 200 gram) Alles zachtjes laten koken c.a. 30 min. Dan door een fijne zeef doen, goed uitknijpen en zo heet mogelijk in uitgekookte flesjes gieten en dichtmaken.
Vergeet het etiket niet!

Gebruik: Giet een bodem siroop in een kop en vul aan met heet water. Zo heet mogelijk opdrinken. Dit werkt supergoed bij kou, vermoeidheid, griepachtige verschijnselen.

©casanatura2016

vleirbessen s